Mediacja, w odróżnieniu od postępowania pojednawczego, które ma miejsce wyłącznie przed wniesieniem pozwu lub wniosku do sądu, może być przeprowadzona także w trakcie postępowania. Ma ona za zadanie doprowadzić do zawarcia ugody między Tobą a Twoim przeciwnikiem. Mediacja może zostać podjęta na podstawie umowy stron albo postanowienia sądu. Nawet w tym ostatnim wypadku jest ona jednak dobrowolna, w związku z czym sprzeciw Twój lub Twojego przeciwnika uniemożliwi przeprowadzenie mediacji (por. art. 1831 k.p.c.).
Jak wygląda mediacja?
Postępowanie mediacyjne prowadzi bezstronny mediator, którym nie może być czynny zawodowo sędzia. Ważne, żebyś wiedział, że postępowanie mediacyjne jest niejawne dla osób postronnych, a sam mediator ma obowiązek zachować w tajemnicy to, czego dowiedział się prowadząc mediację. Mediacja kończy się zawarciem ugody. Należy również wiedzieć, że gdy mediacja się nie powiedzie, nie można w toku dalszego postępowania przed sądem powoływać się na ustępstwa lub propozycje ugodowe poczynione przez strony w trakcie mediacji (por. art. 1832–1834 k.p.c.).
Czy ugoda zawarta przed mediatorem wymaga zatwierdzenia przez sąd?
Co do zasady ugoda zawarta przed mediatorem jest uznawana za tytuł egzekucyjny. Dotyczy to jednak tylko takich ugód, które nadają się do egzekucji. Ugoda zawarta przed mediatorem będzie podlegać jednak zatwierdzeniu przez sąd w toku postępowania egzekucyjnego poprzez nadanie jej klauzuli wykonalności, bowiem przed nadaniem owej klauzuli sąd będzie zobowiązany do zbadania, czy ugoda zawarta przed mediatorem nie jest sprzeczna z prawem lub z zasadami współżycia społecznego, nie zmierza do obejścia prawa, nie jest niezrozumiała lub czy nie zawiera sprzeczności (por. art. 18314, 777 k.p.c.).
Jeżeli jednak chcesz, aby sąd od razu zatwierdził zawartą przez Ciebie z przeciwnikiem ugodę, musisz złożyć wniosek o przeprowadzenie przez sąd postępowania co do zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem. Po jej zatwierdzeniu ugoda taka będzie miała od razu moc prawną ugody zawartej przed sądem. Zatwierdzenia w taki sposób wymaga również ugoda, która nie nadaje się do egzekucji (por. art. 18314, 18315 k.p.c.).
Na podstawie art. 157a i następnych, ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 2072 z późn. zm.) Prezes Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu prowadzi listę stałych mediatorów w sprawach cywilnych, gospodarczych, rodzinnych i z zakresu prawa pracy dla obszaru właściwości Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu.
Osoby chętne do wpisania na listę mediatorów Prezesa Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu winne spełniać wymogi określone w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 stycznia 2016 roku w sprawie prowadzenia listy stałych mediatorów (Dz. U. 2016 r., poz. 122), w szczególności:
Mediatorem w sprawach cywilnych może być osoba fizyczna, która:
1. spełnia warunki określone w art. 1832 § 1 i 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2014 r. poz. 101, z późn. zm.);
2. ma wiedzę i umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji;
3. ukończyła 26 lat;
4. zna język polski;
5. nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
6. została wpisana na listę stałych mediatorów prowadzoną przez prezesa sądu okręgowego.
Osoba ubiegająca się o wpis na listę mediatorów stałych Prezesa Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu w sprawach cywilnych powinna złożyć:
wniosek skierowany do Prezesa Sądu Okręgowego o wpis na listę mediatorów w sprawach cywilnych, w którym należy podać w/w informacje odnośnie spełnienia warunków wymaganych do objęcia tej funkcji - druk;
życiorys;
kserokopie dokumentów potwierdzających wiedzę i umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji, którymi są: informacje o liczbie przeprowadzonych mediacji, spis wydanych publikacji na temat mediacji, opinie ośrodków mediacyjnych lub osób fizycznych o posiadanej wiedzy i umiejętnościach w zakresie mediacji, dokumenty poświadczające posiadane wykształcenie, odbyte szkolenia z zakresu mediacji oraz określające specjalizację;
aktualne zaświadczenie o niekaralności;
oświadczenie o ukończeniu 26 lat;
oświadczenie o pełnej zdolności do czynności prawnych;
oświadczenie o korzystaniu w pełni z praw publicznych;
oświadczenie o tym, że kandydat jest/nie jest sędzią w stanie spoczynku;
oświadczenie o znajomości języka polskiego;
oświadczenie, że kandydat nie został prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
oświadczenie o tym, że kandydat jest świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia wynikającej z art. 233 Kodeksu karnego;
rękojmię należytego wykonywania obowiązków (w formie odręcznie napisanego oświadczenia).
dowód uiszczenia opłaty skarbowej w kwocie 10 zł (ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej Dz.U. z 2015 r. poz. 783) na rachunek Urzędu Miasta Tarnobrzeg w banku PKO S.A. I Oddział Tarnobrzeg Nr 18 1240 2744 1111 0000 3990 9547.
Decyzję o wpisaniu lub odmowie wpisania osoby na listę mediatorów podejmuje Prezes Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu.
Dokumenty składa się w Oddziale Administracyjnym. W przypadku gdy składane są kserokopie dokumentów, należy przedstawić oryginały tych dokumentów do potwierdzenia zgodności.